کسب در امد در باره پرورش ماهیان خاویاري
مقدمه
لزوم اجراي سیاست رهایی از اقتصاد تک محصولی و تشویق صادرات غیـر نفتـی در شـرایط ویـژه کـشور از اهمیت خاصی برخوردار میباشد. در عرصه صادرات غیر نفتی توجه به صـادرات آن دسـته کالاهـایی کـه ضـمن
تامین درآمد ارزي مناسب ، باعث ایجاد اختلال و نقصان در بازارهاي داخلی نگردد از اهمیت دو چندان برخـوردار بوده است. در این راستا تولید و صدور گوشت ماهیان خاویاري، در مقایسه با میزان کم آن در بازارهاي داخلـی بـا
توجه به جنبه هاي ارزآوري این محصول در بازارهاي بینالمللی مورد توجه قرار میگیرد.
در کشور ما اولین بار در سال 1301 تکثیر مصنوعی تـاس ماهیـان در منطقـه کیـسوم در رودخانـه سـفیدرود انجام گرفت. تکثیر انبوه تاس ماهیان با احداث مجتمع شهید بهشتی در سال 1351 با ظرفیت 5/3 میلیون قطعـه
بچه ماهی آغاز شد.
معرفی ماهیان خاویاری
اهیان خاویاري که از با ارزشترین ماهیان تجاري جهان میباشـند، بیـشتر از 310 میلیـون سـال اسـت کـه بـا سازگاري با محل زیستشان توانستهاند نسل خود را حفظ نمایند.
در زمانهاي گذشته این ماهیان در تمام نیمکره شمالی زمین پراکنده بـوده ولـی بعلـت از بـین رفـتن زیـستگاه و تغییرات اکولوژیک محیط زیست و همچنین صید بی رویه و …. تنها محدود به دریاي خزر، آزوف، اورال و دریـاي
سیاه شدهاند. هرچند بطور محدود و پراکنده در اروپا و آمریکا نیز گونههایی از آنها یافت مـیشـود. در ایـن میـان دریاي خزر به لحاظ موقعیت ممتاز خود مامن و زیستگاه اصلی تاسماهیان به شمار میرود. بطوریکـه 90 درصـد
صید جهانی ماهیان خاویاري در این دریا صورت میگیرد.
مشخصات عمومی تیره تاسماهیان
شکل ظاهري تاسماهیان طوري است که با شناي سریع و حرکت این ماهیها در اعماق نسبتاً زیاد متناسب است به این ترتیب که بدن دراز بوده و از سمت سر به دم به تدریج باریک میشود. بدن از پنج ردیف برجـستگیهـاياستخوانی، یک ردیف در پشت و دو ردیف در پهلو و دو ردیف در زیر شکم پوشیده شده است.
در فاصله بین ردیفهاي استخوانی نقوش زیبا و ستاره مانندي به چشم می خورد رنگ این ماهیان متنوع و بـین سیاه و خاکستري و سفید و زرد تغییر می کند. نوع کاملاً سفید و کاملاً سیاه نیز در اغلـب تـاسماهیـان مـشاهده
میشود این ماهیان داراي یک جفت باله سفید دمی و یک زوج باله شکمی، همچنین یک بالـه مخرجـی و یـک باله پشتی هستند و باله دمی از نوع هتروسرك اسـت، از شـعاع اول بالـه سـینه اي بـراي تعیـین سـن اسـتفاده میشود.
بدن برهنه و فاقد فلس مشخص است و در قسمت هلال بالایی دم فلس گانوئیدي یا لوزي دیده میشـود. سـر نسبت به جثه کوچک و از سطح بالا به پایین فشرده شده است
چرخه زندگی تاسماهیان
کلیه گونه هاي تاسماهیان در آبهاي شیرین تخم ریزي و تولید مثل می کنند. بعضی از آنها تمام عمـر خـود را در آب شیرین، بعضی به آبهاي لب شور و برخی به آبهاي شور دریا مهاجرت می نمایند. سه شکل از چرخـه زنـدگی در بین تاسماهیان قابل تشخیص می باشد.
گونه هایی مانند استرلیاد و کالوگا در آبهاي شیرین، دریاچه ها و رودخانه هاي شرق اروپا و چـین، بـصورت لارو،بچه ماهی و بالغ باقی می مانند.